Upala pluća kod mačaka je prilično česta i ako niste upoznati sa simptomima, pitanje je koliko uspešno se možete boriti protiv ove bolesti.
Poželjno je da svaki vlasnik prepozna simptome upale pluća kod svog ljubimca, kako bi svojoj maci pružio potrebnu pomoć.
Kako je uvek bolest bolje sprečiti nego lečiti, isto važi i za naše ljubimce.
Kada organizmi poput određenih bakterija, virusa i gljivica napadnu organizam mace, mogu da izazovu infekciju i upalu.
Ako se infekcija i upala nastave niz respiratorni trakt to može dovesti do ograničavanja sposobnosti pluća da efikasno funkcionišu. U ovom trenutku se kaže da je mačka razvila upalu pluća.
Upala pluća kod mačaka uzrokuje poteškoće sa disanjem i nedostatak kiseonika u krvi, što može imati ozbiljne posledice.
Iako su sve rase mačaka podložne upali pluća, ipak postoje one koje su podložnije. U pitanju su brahikefalne rase (sa ravnim licem), kao što su persijske mačke, himalajske mačke ili ragdol mačke. One češće imaju infekcije gornjih disajnih puteva, što ih može dovesti u rizik od respiratornih komplikacija poput upale pluća.
Iako mačke bilo koje starosne dobi mogu razviti upalu pluća, ona se najčešće dijagnostikuje kod vrlo mladih mačića, starijih mačaka ili mačaka sa drugim zdravstvenim problemima.
Šta uzrokuje upalu pluća kod mačaka?
Ako određene bakterije, virusi ili gljivice napadnu nozdrve ili dušnik vaše mačke, to može dovesti do infekcije i upale što dalje može dovesti do upale pluća kod mačke.
Mačke sa upalom pluća imaće poteškoće sa disanjem i nedostatak kiseonika u krvi, što može oslabiti imuni sistem.
Glavni uzroci koji mogu da dovedu do pojave upale pluća kod mačaka su:
- oslabljen imuni sistem,
- nedostatak vitamina,
- bakterije, virusi, gljivice i paraziti kod mačke,
- respiratorne infekcije,
- hipotermija,
- hladna hrana i voda za mace,
- endokrine bolesti.
Upala pluća kod mačaka se može razviti na više različitih načina i postoji nekoliko vrsta ove bolesti:
- Infektivna upala pluća – ovo je virusna ili bakterijska infekcija u plućima i disajnim putevima i ovo je najčešći oblik upale pluća kod mačaka.
- Aspiraciona upala pluća – uzrokuje je mačka udisanjem stranog materijala, što dovodi do iritacije osetljive sluznice pluća. Čest uzrok aspiracione upale pluća kod mačaka je nepravilna primena tečnih lekova ili gutanje sadržaja.
- Gljivična upala pluća (koja se naziva i mikotična upala pluća) – ova vrsta upale pluća kod mačaka započinje kao gljivična infekcija koja napreduje i razvija se u upalu pluća kod mačaka.
- Paraziti – u nekim slučajevima paraziti mogu da dovedu do upale pluća.
Ostala medicinska stanja koja mogu povećati verovatnoću upale pluća kod mačaka su:
- nelečeni respiratorni problemi,
- povreda sluzokože bronhijalnih cevi,
- poremećaji metabolizma,
- neuromuskularni poremećaji,
- rak.
Upala pluća kod mačaka simptomi
Upala pluća kod mačaka može se ograničiti na određenu površinu pluća ili se bolest može proširiti kroz plućno tkivo. U zavisnosti od težine, simptomi se mogu kretati od relativno blagih do teških.
Najčešći simptomi upale pluća su kašalj mace i otežano disanje. Međutim, neće sve mačke sa upalom pluća pokazivati respiratorne znake.
Mnogi simptomi upale pluća kod mačaka mogu biti i simptomi drugih bolesti. Bilo koje neubičajene promene i simptome da primetite, posetite veterinara.
Budući da razni organizmi mogu da izazovu upalu pluća kod mačaka, mogu postojati dodatni simptomi povezani sa osnovnim uzrokom.
Međutim, ako vaša maca pati od upale pluća, ona može pokazivati jedan ili više sledećih simptoma:
- teškoće sa disanjem – plitko, otežano ili ubrzano disanje,
- kašalj – suv ili vlažan kašalj koji može dovesti do pojave sluzi ili krvi,
- dehidratacija,
- netolerancija prema vežbanju,
- groznica – povećana telesna temperatura,
- letargija (umor, malaksalost),
- loš, neuredan izgled,
- smanjen apetit,
- gubitak težine.
Dodatni simptomi gljivične upale pluća kod mačaka su:
- problemi sa očima (često se gljivična infekcija prvo pojavi kao problem sa očima ili kožom)
- moguća hromost,
- sekret iz očiju ili nosa,
- lezije na koži.
Dodatni simptomi aspiracione upale pluća kod mačaka su:
- bronhijalni spazam (bronhijalni grč koji dovodi do suženja disajnih puteva)
- mački smrdi iz usta,
- otežano gutanje,
- povećan puls,
- ubrzano disanje,
- curenje guste sluzi iz nosa,
- mačka povraća.
Kako se dijagnostikuje bolest?
Dijagnoza upale pluća kod mačaka obično uključuje kombinaciju fizičkog pregleda i odgovarajućih testova kako bi se stekao potpuni uvid u stanje pluća mačke i utvrdili uzročni faktori koji su u nju uključeni.
Fizički pregled i istorija bolesti
Dobijanje istorije bolesti mačke i fizički pregled prvi su koraci u dijagnozi upale pluća.
Veterinar će preslušati grudni koš mačke uz pomoć stetoskopa kako bi utvrdio da li su zvukovi disanja u plućima i disajnim putevima normalni ili postoje neke zvučne abnormalnosti prilikom disanja, poput pucketanja, zviždanja ili piskanja.
Dalji testovi će verovatno potvrdili dijagnozu upale pluća kod mačaka i utvrditi uzrok, kao što su:
Rutinski testovi krvi
Analiza kompletne krvne slike će ukazati na prisustvo infekcije. Povećana bela krvna zrnca su čest znak bakterijske i gljivične upale pluća kod mačaka.
Aspiracija pluća
Igla se ubacuje kroz grudni koš u pluća i plućne ćelije se uvlače u špric. Zatim se ove ćelije ispituju pod mikroskopom na prisustvo zaraznih organizama.
Ispiranje dušnika
Ispiranje dušnika se izvodi umetanjem male plastične cevčice u disajne puteve, kako bi se iz dušnika dobila tečnost. Dalje, ona se može analizirati pomoću citologije (ispitivanje ćelija), kulture (za identifikaciju bakterija ili gljivica) i testa osetljivosti (za određivanje osetljivosti bakterija na antibiotik).
Procena gasova u krvi
Ako mačka pati od respiratornog poremećaja, može se uraditi analiza gasova u krvi. Ovaj test meri nivo koncentracije kiseonika i ugljen-dioksida u krvi.
Radiografija
Radiografija grudnog koša (rendgenski snimci) pomoći će u potvrđivanju dijagnoze upale pluća kod mačaka i korisne su u potrazi za sumnjama na udisanje stranih predmeta u slučajevima aspiracione upale pluća kod mačaka. U kasnijim fazama upale pluća, rendgenski snimci grudnog koša mogu otkriti povećanje gustine pluća.
Jednom kada se dijagnoza upale pluća kod mačke potvrdi, mogu se izvršiti dodatni testovi koji pomažu u utvrđivanju osnovnog uzroka i identifikovanju organizma odgovornih za bolest.
Simptomi podtipova upale pluća mogu biti slični, a dijagnoza se mora pravilno odrediti između njih kako bi se moglo preduzeti pravilno lečenje.
Ovi testovi mogu da uključuju:
- pregled fekalija radi utvrđivanja prisustva parazita,
- testovi krvi za proveru virusa,
- pražnjenje iz nosa ili oka radi provere prisustva bakterija u pogođenim područjima,
- test krvi za toksoplazmozu.
Lečenje upale pluća kod mačaka
Upala pluća kod mačaka se može uspešno lečiti u većini slučajeva.
Međutim, ishod lečenja će zavisiti od uzroka upale pluća i celokupnog zdravstvenog stanja kućnog ljubimca.
Lečenje infektivne upale pluća
Često se propisuju antibiotici za započinjanje lečenja bakterijskih infekcija dok se čekaju dodatni rezultati ispitivanja. Kada se završe laboratorijske analize, tretman se može modifikovati tako da se dati lekovi najbolje podudaraju sa vrstom pronađene infekcije.
Za lečenje infekcije može biti potrebno više lekova, uključujući antibiotike, lekove koji pomažu u otvaranju disajnih puteva i nazalni dekongestiv koji pomaže u uklanjanju sluzi.
Lečenje gljivične upale pluća kod mačaka
Protivgljivični lekovi se koriste za lečenje gljivične upale pluća kod mačaka – precizan tretman zavisi od vrste gljivica koja su izazvale infekciju.
Proširena terapija lekovima, koja se često nastavlja nekoliko meseci nakon nestanka simptoma, obično je potrebna za efikasno lečenje gljivične infekcije.
Lečenje bakterijske upale pluća kod mačaka
U potvrđenim slučajevima bakterijske upale pluća kod mačaka biće potrebna antibiotska terapija.
Lečenje aspiracione upale pluća
Ako je poznato da je mačka udahnula stranu supstancu, obično veterinar prepisuje antibiotike širokog spektra, ne čekajući pojavu znakova upale pluća kod mačke.
Možda će biti potreban hirurški tretman, npr. bronhoskopija za uklanjanje stranog predmeta.
Ostale mogućnosti lečenja upale pluća kod mačaka podrazumevaju:
- ako se identifikuju određene bakterije, virusi ili gljivice, veterinar može propisati dodatne lekove za suzbijanje infekcije, na primer: antiparazitski lekovi ili antivirusni lekovi za lečenje virusnih infekcija;
- dodatni tretman može zavisiti od simptoma i njihove težine, na primer, ako su se pojavile anoreksija, visoka temperatura i gubitak težine, maca će se najverovatnije lečiti u bolnici;
- veterinar može takođe preporučiti periodično ponavljanje rendgenskog snimanja grudnog koša kako bi nadzirao koliko dobro se upala pluća leči kod mace.
- u zavisnosti od težine simptoma upale pluća kod mačke, lečenje može da uključuje hospitalizaciju radi pomnog praćenja, davanja intravenske tečnosti za lečenje dehidracije i terapiju kiseonikom.
Kako izgleda oporavak?
Ako je vašoj mački dijagnostikovana upala pluća, veterinar će započeti tretman za stabilizaciju stanja vaše mačke, tako da njeno telo može da počne da se bori protiv infekcije.
Ako se upala pluća kod mačke dijagnostikuje i leči dovoljno rano, prognoza je generalno dobra.
Iako ishod u velikoj meri zavisi od osnovnog uzroka upale pluća i ukupnog zdravstvenog stanja mačke, mnogo je bolje ako se potraži hitna veterinarska pomoć. Međutim, aspiraciona upala pluća kod mačaka je posebno izazovna za lečenje i može dovesti do daljih komplikacija kasnije u životu.
Opšte zdravlje vaše mačke, osnovni uzrok bolesti i starost određivaće koliko dugo će se vaša mačka oporaviti od upale pluća.
Nažalost, vrlo mlade mačke, starije mačke ili mačke sa oslabljenim imunitetom možda neće biti dovoljno jake da prebrode teški slučaj upale pluća.
Većina smrtnih slučajeva od upale pluća kod mačaka rezultat je sekundarnih komplikacija. Ako se infekcija proširi telom, drugi organi mogu da se upale, što utiče na njihovu sposobnost funkcionisanja, što može biti fatalno.
Postoje dva sekundarna stanja koja mogu proisteći iz upale pluća kod mačaka i koja su povezana sa povećanim brojem smrtnih slučajeva:
- hipoksemija (jako nizak nivo kiseonika u krvi) i
- sepsa (otrovi u krvotoku).
Pored toga, ako je osnovni uzrok upale pluća virus ili neka druga potencijalno fatalna bolest, mačka se može oporaviti od upale pluća, ali umre od drugih komplikacija osnovne bolesti.
Kao i kod skoro svih bolesti, prevencija je bolja od lečenja. Ovo je posebno slučaj kod aspiracione upale pluća, jer su izgledi loši čak i uz lečenje. Stopa smrti je velika, a kod maca koje su se oporavile često se pojave apscesi na plućima.
Oporavak od upale pluća zahteva puno odmora mace u toplom i tihom okruženju. Mačku ograničite na mali prostor ili kavez, daleko od drugih životinja i dece.
Da biste izbegli nakupljanje tečnosti na jednoj strani pluća, pobrinite se da vaša mačka često menja položaj dok se odmara. Ograničite vežbanje tokom oporavka. Jednom kada je vaša mačka stabilna, vežbanje treba ograničiti na blage vežbe koje će stimulisati kašalj i pomoći u čišćenju disajnih puteva.
Uvek sledite uputstva svog veterinara i dajte sve lekove kako je propisano.
Nakon početnog tretmana, veterinar vam može preporučiti da ljubimca hranite hranom za mace koja sadrži puno proteina. Vaša mačka će morati na kontrolni pregled i postupke kao što su ponovljeni rendgen grudnog koša i testovi krvi.
Da li je upala pluća zarazna za druge mačke?
Ako je vaša mačka obolela od virusne ili bakterijske upale pluća, mogla bi je preneti na druge mačke, pse i male životinje s kojima je u bliskom kontaktu.
Da biste sprečili širenje virusa ili bakterija, dobra je ideja da bolesnu macu držite odvojeno od ostalih kućnih ljubimaca u svom domaćinstvu, držeći je u posebnoj sobi.
Obavezno obezbedite svojoj maci udobno mesto za odmor, čistu kutiju sa posipom i puno hrane i vode.
Često čistite posude za hranu i vodu, kao i kutiju sa posipom i igračke za mace koje mogu biti kontaminirane.
Takođe, obavezno dobro operite ruke nakon diranja bolesne mace.
Može li se sprečiti upala pluća kod mačaka?
Čineći sve što možete da biste održali dobro fizičko zdravlje vaše mačke može vam pomoći da sprečite upalu pluća kod mačke. Ali, ne samo ove bolesti, već svake druge koja vreba macama.
Iz tog razloga su obavezni rutinski pregledi kod veterinara.
Tom prilikom će se temeljno ispitati zdravlje vaše mace i preduzeti koraci da se spreče zdravstveni problemi.
Prevencija teške upale pluća moguća je ranim lečenjem bilo kojih znakova respiratornih bolesti.
Ovo se posebno odnosi na brahikefalne rase i mačke sa postojećim osnovnim bolestima poput mačjeg gripa, tuberkuloze, bolesti gornjih disajnih puteva i infekcije hlamidijom (bolest disajnih organa).
Zaključak
Bolesti respiratornog trakta su najčešće bolesti kod mačaka.
Među njima, posebno je važna upala pluća kod mačaka. Ova bolest zahteva hitno lečenje i prevenciju mogućih komplikacija. Zadatak vlasnika je da pravovremeno prepozna znakove upale pluća kod mačke i što pre odvede svoju macu kod veterinara.
Saveti dati u ovom tekstu namenjeni su u informativne svrhe i ne predstavljaju veterinarske savete u vezi sa upalom pluća kod mačaka. Za tačnu dijagnozu zdravstvenog stanja vaše mace, zakažite pregled kod veterinara.
